De scheiding heeft een invloed op het wettelijk pensioen. Maar hoe zit het met je aanvullend pensioen en de rechten van je ex-echtgeno(o)t(e)? Welke rechten heeft je ex-echtgeno(o)t(e) op je aanvullend pensioen? Kan je je ex-echtgeno(o)t(e) uitsluiten als begunstigde van je groepsverzekering, en hoe?
Voor mensen die getrouwd zijn met de volledige scheiding van goederen stelt dit probleem zich niet. In dit systeem heeft de huwelijkspartner immers geen recht op een deel van het aanvullend pensioen.
Als je gehuwd bent met gemeenschap van goederen, dan stelt zich de vraag van de deling. Over deze vraag is er jammer genoeg geen consensus.
In principe heeft je ex-echtgeno(o)t(e) recht op 50 procent van de rechten die via het aanvullend pensioen opgebouwd werden tijdens jullie huwelijk. Toch is het in de meeste gevallen heel moeilijk om dat bedrag juist te berekenen. In geval van scheiding door onderlinge overeenstemming kunnen de ex-echtgeno(o)t(e)n het eens worden over de verdeling. Is dit niet het geval, dan beslist de rechter.
Men krijgt het geld van een aanvullend pensioencontract natuurlijk pas op het ogenblik van de pensionering. Het is zelfs verboden een aanvullend pensioen vóór de pensionering af te kopen. Daarom is het moeilijk op het ogenblik van de scheiding een deel van een kapitaal aan je ex-echtgeno(o)t(e) af te staan, al was het maar omdat je dat geld zelf nog niet gekregen hebt. Erger nog, het is dikwijls zelfs moeilijk te weten over welke sommen er sprake is. De ex-echtgeno(o)t(e) zal deze informatie waarschijnlijk niet graag delen, en ook de verzekeraar is hier niet toe verplicht. In geval van overlijden is het nog erger, omdat je dat geld zelfs nooit zult ontvangen. Het is daarom best tot een compensatieregeling te komen. Gebeurt de scheiding na de uitkering van het pensioenkapitaal, dan is de situatie natuurlijk gemakkelijker, want het kapitaal is dan een deel van wat te verdelen is.
Gebeurt de scheiding vóór of na de pensionering - dus vóór of na de uitbetaling van het aanvullend pensioen - in beide gevallen kan dit leiden tot een grote onrechtvaardigheid bij koppels waarvan de ene werknemer of zelfstandige is, en de andere ambtenaar. Inderdaad, de werknemer of de zelfstandige zullen gedurende een groot deel van hun carrière geld opzijgelegd hebben om hun mager wettelijke pensioen aan te vullen. En dan, op het ogenblik van de scheiding, gaat de andere, die als ambtenaar dubbel of driemaal zoveel pensioen ontvangt, met de helft hiervan lopen! De onrechtvaardigheid is des te groter, dat het omgekeerde onmogelijk is. De partner van een ambtenaar heeft helemaal geen recht op een deel van diens wettelijk rustpensioen. Een wetsvoorstel van toenmalig minister van Justitie Turtelboom in 2013 om hier rechtvaardigheid in te brengen, werd niet aangenomen.
Althans, deze onrechtvaardigheid bestaat voor koppels die getrouwd zijn zonder huwelijkscontract, met het wettelijke stelsel of met de algehele gemeenschap van goederen. Let op: in het wettelijke stelsel heeft de partner geen recht op de sommen die vóór (of na) het huwelijk gespaard werden. Voor mensen die getrouwd zijn met de volledige scheiding van goederen, stelt dit probleem zich niet. In dit stelsel heeft de huwelijkspartner immers geen recht op een deel van het aanvullend pensioen.
Alles zal afhangen van de formulering van het contract. Ofwel is de begunstigde van de groepsverzekering bij naam aangeduid, en dan kan/moet bij scheiding de naam van de begunstigde gewoon veranderd worden. In het andere geval wordt de begunstigde aangeduid met een algemene term"echtgeno(o)t(e)", "partner", "kinderen". In dat geval moet er bij scheiding en (eventueel) hertrouwen niets veranderd worden. Bij een verandering van burgerlijke staat is het dus wijs na te gaan of de begunstigde van de groepsverzekering wel degelijk nog de persoon is, die je wenst.
Verzekeringsmaatschappijen weten dat mensen vaak verstrooid zijn of op zulke zaken niet letten. Daarom voorzien de contracten meestal in een standaardclausule een reeks van opeenvolgende begunstigden. De begunstigde is meestal vooreerst de echtgeno(o)t(e)/wettelijk samenwonende, dan de kinderen, enz. Verliest die persoon deze hoedanigheid door scheiding, dan houdt hij/zij ook automatisch op de begunstigde van de groepsverzekering te zijn. Het contract zal ook meestal een 'begunstigde bij gebrek aan echtgeno(o)t(e) / wettelijk samenwonende' voorzien.
Als het pensioenreglement dat toelaat, kun je iemand aan duiden die in de standaardclausule van het contract niet vermeld staat, en wil je van de standaardclausule afwijken, dan moet je dit aan de verzekeringsmaatschappij schriftelijk melden. Vermits de persoon die je dan nominatief aanduidt ook kan overlijden, is het aangeraden een hoofdbegunstigde en verschillende opeenvolgende begunstigden aan te duiden. Het is ook mogelijk verschillende begunstigden aan te duiden, maar dan mag je niet vergeten het aandeel van elk te vermelden.
Lees er alles over in onze heldere pensioenspaargids.
Alles wat je moet weten over pensioensparen
Uitschrijven in één klik.
Door je inschrijving geef je toestemming om deze nieuwsbrief maandelijks te ontvangen. Meer info vind je in onze privacyverklaring.
