Hoe moet men zijn pensioen aanvragen als zelfstandige?

Wanneer?

In tegenstelling tot de bedienden en de ambtenaren die op de wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar met pensioen wensen te gaan, moeten de zelfstandigen in hetzelfde geval wel een pensioenaanvraag indienen. In hun geval is het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) de verantwoordelijke instelling. Indien een zelfstandige met pensioen wenst te gaan, mag hij dit ten vroegste 12 maanden vóór de datum waarop hij met pensioen wil gaan, aanvragen. Het pensioen kan niet ingaan vóór de 1ste dag van de maand die volgt op die waarin men 60 jaar wordt.

Waar?

De zelfstandige moet zijn aanvraag indienen:

• bij de hoofdzetel of een bijkantoor van het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ), of op een van de door het RSVZ georganiseerde zitdagen;
• bij het gemeentebestuur van zijn woonplaats;
  
  Het is natuurlijk aangeraden in deze gevallen alle nodige documenten mee te brengen: identiteitskaart, trouwboekje, pensioennummer, attesten en een zo volledig mogelijk overzicht van zijn loopbaan. Men krijgt dan een ontvangstbewijs. Het gemeentebestuur verzendt het formulier naar het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen.
• online, via www.pensioenaanvraag.be.

Vanaf welke leeftijd?

Tot 31 december 2012 kon een zelfstandige vanaf de leeftijd van 60 jaar met vervroegd pensioen gaan, op voorwaarde dat hij een beroepsloopbaan van 35 jaar had. De minimumleeftijd om met vervroegd pensioen te kunnen gaan verhoogt na die datum met 6 maanden per jaar om uiteindelijk in 2016 op 62 jaar te komen, met een minimale loopbaanvoorwaarde die tot op 40 jaar stijgt. Een vervroegd pensioen zal echter leiden tot een verlaging van het - al zeer lage- bedrag van zijn pensioen. De toekenning ervan zal ambtshalve onderzocht worden op het ogenblik van het bereiken van de wettelijke pensioenleeftijd. Het RSVZ zorgt voor de toekenning van het wettelijke pensioen. Deze dienst onderzoekt de pensioenaanvraag en verzamelt de inlichtingen en de bewijsstukken. De uitbetaling van de pensioenen, daarentegen, is de taak van de Rijksdienst voor Pensioenen.

Steeds meer mensen hebben nu echter een gemengde loopbaan, wat betekent dat ze in hun carrière zowel als loontrekkende als met het statuut van zelfstandige gewerkt hebben. Er zijn ook mensen die zelfs de drie statuten combineren.