Ik ben meewerkende echtgenote en ga scheiden... Hoe zit het met mijn pensioen?

Het statuut van meewerkende echtgeno(o)t(e)

De gehuwde of wettelijk samenwonende partner van een zelfstandige wordt als meewerkende echtgeno(o)t(e) beschouwd wanneer:

• die effectief minstens 90 dagen per jaar meehelpt in de zaak van de partner,
• geen eigen inkomsten heeft van meer dan 3.000 euro per jaar uit een eigen zelfstandige beroepsactiviteit en
• geen eigen activiteit als werknemer of ambtenaar uitoefent, die aan hem of haar een volwaardige verzekering geeft voor de sociale zekerheid.
• De verzekering voor de sociale zekerheid moet dus komen van het statuut van meewerkende echtgeno(o)t(e).

Er bestaan 2 verschillende statuten van meewerkende echtgeno(o)t(e): enerzijds is er het ministatuut, anderzijds het volledige statuut of maxistatuut.

• Voor meewerkende echtgenoten geboren vóór 1956 is het maxistatuut facultatief.
• Voor meewerkende echtgenoten geboren na 1955 is het maxistatuut is een verplichting sinds 01/07/2005. Ze zijn dan op dezelfde manier verzekerd als een zelfstandige in hoofdberoep en hebben recht op pensioen, gezondheidszorgen, arbeidsongeschiktheid, gezinsbijslag en moederschapshulp (echter geen faillissementsverzekering).

Het pensioen van een meewerkende echtgenoot

Via dat maxistatuut bouwt een meewerkende echtgeno(o)t(e) dus een eigen wettelijk pensioen op. Dit pensioen ligt meestal zeer laag, omdat het berekend wordt op een laag inkomen.

Wie lange tijd een statuut van meewerkende echtgeno(o)t(e) gehad heeft, en dan scheidt, heeft niet alleen een laag pensioen, maar ook in veel gevallen een (te) korte carrière. Deze persoon heeft er dan alle belang bij om verder als werknemer of zelfstandige aan de slag te gaan. Voor het pensioen moet je bovendien minstens 1/3 van een voltijdse tewerkstelling (of minstens 104 voltijdse dagen per jaar) als werknemer presteren. Als je zelfstandige wordt, dan moet je - om eigen pensioenrechten op te bouwen - aansluiten in hoofdberoep.

Vanaf een loopbaan van 30 jaar (meewerkende echtgeno(o)t(e) + werknemer of zelfstandige in hoofdberoep), kom je dan in aanmerking voor het minimumpensioen..

Na een scheiding heb je echter ook recht op een echtscheidingspensioen. Dit komt neer op de helft van het gezinspensioen van je ex-partner voor de jaren waarin je gehuwd was.

Is een aanvullend pensioen voor meewerkend echtgenoot mogelijk?

Een meewerkende echtgeno(o)t(e) kan met dat statuut ook een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) onderschrijven. En gelet op het lage niveau van het wettelijk pensioen, wordt dit sterk aangeraden.