Medisch pensioen voor ambtenaren: wat en hoe?
Onze wetgeving voorziet de mogelijkheid van een vervroegd pensioen om medische redenen … maar alleen voor vastbenoemde ambtenaren. Wanneer hij ziek wordt, moet een statutair ambtenaar eerst zijn ziektedagen opgebruiken. Als hij daarna nog altijd afwezig is wegens ziekte, kan de werkgever vragen om na te gaan of de ambtenaar medisch gezien nog geschikt is om zijn functie verder uit te oefenen. Is dit niet het geval, dan kan het nodig zijn om de ambtenaar om gezondheidsredenen vervroegd te pensioneren.
Deze vervroegde pensionering kan op eender welke leeftijd en na om het even welk aantal dienstjaren plaatshebben. In zo’n geval spreekt men over het medisch pensioen of ziektepensioen. De werkgever zal een aanvraag voor medisch onderzoek richten aan de cel pensioenen van de bevoegde dienst medische expertise (meestal is dit Medex). De betrokken ambtenaar wordt vervolgens onderzocht door de zogenaamde pensioencommissie. Die bestaat uit een arts van de dienst medische expertise en een arts (niet-ambtenaar).
De pensioencommissie kan dan drie soorten beslissingen nemen. Ze kan beslissen dat de ambtenaar niet vroegtijdig gepensioneerd wordt, dat de ambtenaar toegelaten wordt tot het tijdelijk vroegtijdig pensioen of tot het definitief vroegtijdig pensioen.
- In het eerste geval (Niet-vroegtijdig pensioen, beslissing type A) wordt de ambtenaar (tijdelijk of definitief) geschikt bevonden voor een normale en regelmatige dienst, of (tijdelijk of definitief) voor aangepast werk in een specifieke functie.-
- In het tweede geval (Tijdelijk vroegtijdig pensioen, beslissing type B) wordt de tijdelijke pensionering toegekend voor een periode van 6 tot 12 maanden. Er volgt dan een nieuw onderzoek dat weer tot dezelfde soorten beslissingen kan leiden.
- In het laatste geval (Definitief vroegtijdig pensioen in geval van definitieve medische ongeschiktheid, beslissing type C) gaat de ambtenaar effectief met pensioen.
Ambtenaren die na hun 63ste verjaardag 365 kalenderdagen ziekteverlof opgebruikt hebben, worden automatisch op ziektepensioen geplaatst.
Voor die 365 kalenderdagen tellen mee:
- zowel opeenvolgende ziektedagen als dagen verspreid over het jaar;
- losse halve dagen ziekteverlof die niet worden opgenomen binnen een regeling van verminderde prestaties wegens ziekte.
Let op: de berekening van het pensioen wegens lichamelijke ongeschiktheid is dezelfde als die van het gewone rustpensioen.
Bij een definitief vroegtijdig pensioen spreekt de pensioencommissie zich ook uit over de graad van “verlies van zelfredzaamheid“. Deze erkenning geeft recht op een supplement bij de pensioenuitkering.
De ziekteperiode wordt als een gelijkgestelde periode beschouwd en het loon dat voor de berekening van het pensioen gebruikt wordt, is het normaal fictief loon.
Vervroegd pensioen voor loontrekkenden
Een loontrekkende krijgt, als hij langdurig ziek is, zijn loon nog een tijdje uitbetaald door zijn werkgever. Daarna krijgt hij een uitkering van het ziekenfonds, het Fonds voor Beroepsziekten of de arbeidsongevallenverzekeraar. Die uitkering bedraagt een percentage van het (begrensd) loon.
Duurt de ziekte van een loontrekkende meer dan een jaar, dan spreekt men tijdens de eerste 12 maanden van primaire arbeidsongeschiktheid. Daarna heeft men het over invaliditeit. Dit onderscheid heeft een invloed op de uitkering. De invaliditeit kan tot de pensioenleeftijd doorgaan.
Een loontrekkende die arbeidsongeschikt is wegens ziekte (gedurende de eerste 12 maanden) of invaliditeit (na 12 maanden) hoeft zich gelukkig geen zorgen te maken voor zijn later pensioen. Deze periodes worden volledig gelijkgesteld. Het loon dat in aanmerking wordt genomen voor de berekening van het pensioen, is het laatste effectief uitbetaalde brutoloon.
Als je in aanmerking komt voor een vervroegd pensioen op basis van je leeftijd en de duur van je loopbaan, dan kan je je vervroegd pensioen aanvragen. Zo kan je op 63 jaar met vervroegd pensioen, als je 42 jaar gewerkt hebt. Als werknemer kan je niet vervroegd met pensioen louter om medische redenen.
Om meer te ontdekken over jouw concrete pensioensituatie, kun je, wat je statuut ook is, op www.mypension.be terecht.