Ik ga scheiden... Welke invloed op mijn pensioen... of op dat van mijn ex-echtgeno(o)t(e)?

IMPACT OP HET PENSIOEN VAN DE WERKNEMER OF ZELFSTANDIGE

VOOR WERKNEMERS OF ZELFSTANDIGEN, SCHEIDING = ALLEENSTAANDENPENSIOEN

Een werknemer of een zelfstandige die getrouwd is, kan een rustpensioen genieten in het algemeen berekend aan het gezinstarief. Door de scheiding word je opnieuw alleenstaande, je pensioen wordt dan berekend aan het alleenstaandentarief, wat logisch is.

VOOR VASTBENOEMDE AMBTENAREN

De berekening van de rustpensioen van een vastbenoemde ambtenaar houdt geen rekening met de gezinssituatie. Het huwelijk en de echtscheiding hebben geen invloed op de berekening van het rustpensioen van de ambtenaar.

HEEFT  DE EX-ECHTGENO(O)OT(E) RECHT OP EEN PENSIOEN VANWEGE DE ACTIVITEIT VAN DE ANDERE EX-ECHTGENO(O)OT(E)?

Om bij scheiding recht te hebben op een pensioen op basis van de activiteit van de ex-echtgeno(o)t(e), zijn er enkele  voorwaarden. Deze voorwaarden zijn onder andere:  je mag vooreerst niet hertrouwd zijn (zie hieronder) en je mag niet veroordeeld zijn voor moordpoging op je ex-partner. Er zijn ook specifieke voorwaarden per statuut (bijv. duur van het huwelijk, leeftijd van de echtgenoten). 

Er bestaan nog andere verschillen die variëren naargelang het statuut:

• Als ex-echtgeno(o)t(e) van een werknemer, krijgt de gescheiden persoon een supplement bij zijn/haar rustpensioen op basis van het loon die de ex-partner tijdens het huwelijk verdiende.  Dit supplement wordt wel verminderd met het eigen loon van de persoon tijdens dezelfde periode. 
• Als ex-echtgeno(o)t(e)van een zelfstandige ontvang je een rustpensioen op basis van het aantal huwelijksjaren waarin de partner als zelfstandige werkte. Als een huwelijk uitdraait op een echtscheiding, dan kan een ex-partner ook recht hebben op een 'pensioen van een uit de echt gescheiden persoon'.  Het pensioen van een gescheiden persoon kan uitbetaald worden, zodra er recht is op een rustpensioen. Dit pensioen wordt op dezelfde manier berekend als een gewoon rustpensioen. Voor de jaren dat het huwelijk geduurd heeft, wordt het pensioen berekend alsof de aanvrager zelf werkte en pensioenrechten opbouwde. Dit heeft geen invloed op de uitkering die de ex-partner, op wiens/wier carrière het pensioen berekend wordt, ontvangt.
• Er bestaat in het pensioenstelsel van de ambtenaren geen rustpensioen voor de ex-echtgeno(o)t(e), wat voor die ex-partner natuurlijk een drama kan zijn. De enige oplossing is dan de Inkomensgarantie voor ouderen (IGO), dit is een uitkering voor bejaarde personen van ten minste 65 jaar die moeten leven met onvoldoende financiële middelen. Er bestaat wel een overlevingspensioen voor de ex-echtgeno(o)t(e).

Dit pensioen van uit de echt gescheiden persoon is vooral belangrijk indien één van beide partners, meestal de echtgenote, zelf weinig gewerkt heeft en weinig of geen pensioenrechten verworven heeft. Gescheiden personen hebben echter wel recht op het meest voordelige pensioen: het eigen rustpensioen of het pensioen van de ex-partner.

Opgelet: indien de ex-echtgenoot die dit pensioen ontvangt hertrouwt, wordt de betaling van dit "pensioen van de uit de echt gescheiden echtgenoot" onmiddellijk stopgezet. Indien dit nieuwe huwelijk echter ook op de klippen loopt, kan het vorige recht op pensioen wel hersteld worden. 

FEITELIJK GESCHEIDEN

Wie feitelijk gescheiden is in het kader van een huwelijk, blijft eigenlijk getrouwd. Het koppel ontvangt dus nog altijd het gezinspensioen. 

In dit geval heb je mogelijk recht op de helft van het gezinspensioen als werknemer of zelfstandige van je ex-partner (die toch je echtgeno(o)t(e) blijft).  Dit heeft natuurlijk gevolgen voor het pensioen van je ex-partner, dat hierdoor vermindert.  

EN VOOR WETTELIJK OF FEITELIJK SAMENWONENDEN?

Voor wettelijk of feitelijk samenwonende personen is er geen invloed op het pensioenbedrag en geen recht op basis van de activiteit van de partner:

• als werknemer of zelfstandige, wordt het pensioen berekend aan het tarief voor alleenstaanden;
• als ambtenaar, is er geen verschil.

Wanneer een einde komt aan die situatie, verandert er dus niets voor je pensioen.