Wat zijn 'ordes' & 'graden' in ons erfrecht?

Het huidige erfrecht berust in belangrijke mate in de opdeling van de familie in "ordes" en "graden". Wat houdt dit juist in en wat heeft de wetgever hieromtrent voorzien?

Erfrecht  droit de succession
In dit artikel

    Wat bedoelt men met 'ordes'?

    De wet voorziet een opdeling van de familie in vier categorieën, 'ordes' genoemd, van hoog naar laag. De hoogste orde zijn de nauwste verwanten, en het is ook in die volgorde dat de erfenis toegekend wordt.

    • De eerste groep zijn de afstammelingen, kinderen, kleinkinderen, enz.
    • In de tweede groep vindt men de ouders, samen met de broers en zussen. Wie dus geen kinderen of kleinkinderen heeft, laat zijn erfenis aan zijn ouders, samen met zijn broers en zussen (en hun eigen kinderen).
    • De derde groep bestaat uit de ouders, grootouders, zonder de broers en zussen.  Men spreekt van bloedverwanten 'in opgaande lijn'.
    • Als er geen familieleden zijn in de drie eerste categorieën, kan de erfenis gaan naar de vierde categorie: de ooms en tantes, neven en nichten (en hun eventuele afstammelingen).

    Zijn er geen familieleden uit deze vier groepen, dan spreekt men van een 'erfloze nalatenschap'. In dit geval gaat de hele erfenis, indien er geen testament opgesteld werd, in principe naar de staat. U kunt dit natuurlijk gemakkelijk vermijden door wel een testament op te stellen en/of een schenking te doen.

     

     

    En wat zijn 'graden'?

    Naast de ordes moet men ook rekening houden met de graden. Binnen dezelfde orde zijn het de mensen met de nauwste band die zullen erven. Deze 'graden' zijn eigenlijk generaties of 'stappen' van het ene familielid naar het andere. Per generatie telt men één graad. Tussen ouders en hun kinderen telt men één graad (één generatie), tussen grootouders en hun kleinkinderen, twee graden (of twee generaties). Opgelet, om de band tussen broers en/of zussen te meten, gaat men terug tot de gemeenschappelijke ouder. Dus van de broer/zus tot zijn/haar ouders telt men één graad, dan van de ouders tot de andere broer of zus, nog een graad, zodat er men tussen kinderen van gemeenschappelijke ouders twee graden telt.

    Het erfrecht anno 2023

    Het erfrecht 2023 heeft geen wijzigingen aangebracht in deze opdeling van de familie in ordes en graden. Dit recht heeft vooral de bedoeling om meer vrijheid te geven aan de erflater dan vroeger. Het gaat hier wel om een modernisering van het relatievermogensrecht voor wettelijk of feitelijk samenwonenden.

     

    Meer weten over successie?

    Deel dit artikel