Wat zijn 'ordes' & 'graden' in ons erfrecht?
Het huidige erfrecht berust in belangrijke mate in de opdeling van de familie in "ordes" en "graden". Wat houdt dit juist in en wat heeft de wetgever hieromtrent voorzien?
Het huidige erfrecht berust in belangrijke mate in de opdeling van de familie in "ordes" en "graden". Wat houdt dit juist in en wat heeft de wetgever hieromtrent voorzien?
De wet voorziet een opdeling van de familie in vier categorieën, 'ordes' genoemd, van hoog naar laag. De hoogste orde zijn de nauwste verwanten, en het is ook in die volgorde dat de erfenis toegekend wordt.
Zijn er geen familieleden uit deze vier groepen, dan spreekt men van een 'erfloze nalatenschap'. In dit geval gaat de hele erfenis, indien er geen testament opgesteld werd, in principe naar de staat. U kunt dit natuurlijk gemakkelijk vermijden door wel een testament op te stellen en/of een schenking te doen.
Naast de ordes moet men ook rekening houden met de graden. Binnen dezelfde orde zijn het de mensen met de nauwste band die zullen erven. Deze 'graden' zijn eigenlijk generaties of 'stappen' van het ene familielid naar het andere. Per generatie telt men één graad. Tussen ouders en hun kinderen telt men één graad (één generatie), tussen grootouders en hun kleinkinderen, twee graden (of twee generaties). Opgelet, om de band tussen broers en/of zussen te meten, gaat men terug tot de gemeenschappelijke ouder. Dus van de broer/zus tot zijn/haar ouders telt men één graad, dan van de ouders tot de andere broer of zus, nog een graad, zodat er men tussen kinderen van gemeenschappelijke ouders twee graden telt.
Het erfrecht 2023 heeft geen wijzigingen aangebracht in deze opdeling van de familie in ordes en graden. Dit recht heeft vooral de bedoeling om meer vrijheid te geven aan de erflater dan vroeger. Het gaat hier wel om een modernisering van het relatievermogensrecht voor wettelijk of feitelijk samenwonenden.