Alleen een grondige hervorming kan ons pensioenstelsel leefbaar houden

De druk op het pensioensysteem in ons land bereikt stilaan een kookpunt. Het toenemend aantal gepensioneerden in verhouding met de actieve bevolking dreigt de pensioenen onbetaalbaar te maken. Hoe halen we de druk van de ketel? Tijdens ons Pensioendebat legden experts mogelijke oplossingen op tafel.

old friends
In dit artikel

    Belgen hebben in de tweede pijler (aanvullende pensioenen) samen vandaag iets meer dan 100 miljard “gespaard”. De jaarlijkse uitgaven in de eerste pijler (wettelijke pensioenen) bedragen ongeveer 65 miljard euro. Kortom: De reserves in de tweede pijler zijn zo laag dat we in vergelijking met het wettelijk pensioen amper 1,5 jaar zouden kunnen financieren. ‘Een grondige herziening moet het pensioenstelsel in lijn brengen met de noden van onze maatschappij’, zegt Heidi Cortois, onze Chief Commercial Officer.

    Begrijpen wie kan

    ‘Waarom maken we nog steeds een onderscheid tussen gehuwden en wettelijk samenwonenden? En hoe is het mogelijk dat het wettelijk pensioen van een ambtenaar gemiddeld driemaal hoger is dan dat van een zelfstandige?’, vraagt Cortois zich af.

    Bovendien is niet-werken soms voordeliger dan werken. Dat bevestigt professor Jean Hindriks, voorzitter van de Economics School of Louvain (UCL). ‘Wie in België na de pensioenleeftijd blijft werken, wint nauwelijks aan koopkracht. Ga je in goede gezondheid met vervroegd pensioen op je 62ste? Dan mag je niet meer werken. Maar als je de wettelijke pensioenleeftijd bereikt, mag je plots onbeperkt bijverdienen. Wie begrijpt dat nog?’

    Cappuccinomodel

    Tijdens het debat kwamen de vier pensioenpijlers ter sprake: het wettelijk pensioen (eerste pijler), aanvullende bedrijfspensioenen (tweede pijler), fiscaal gunstige individuele spaaroplossingen (derde pijler) en niet-fiscaal vrij sparen (vierde pijler).

    Yves Stevens (professor Sociaal Recht aan de KU Leuven) stelt vast dat er wereldwijd een evolutie ontstaat waarbij er in de pensioenopbouw verschillende lagen ontstaan waarvan de fiscale incentives elkaar in zekere mate bufferen. ‘Dit cappuccinomodel was ook voorzien in de fiscale voorstellen van Minister Van Peteghem. De verschillende pensioenpijlers worden aan elkaar gekoppeld.’

    Voor 99 procent van de bevolking is het cappuccinomodel niet geschikt, meent Hindriks. Hij pleit voor een verbreding van de tweede pijler en benadrukt dat de pijlers complementair zijn. ‘Het is jammer dat ze soms ideologisch tegen elkaar worden afgewogen.’

    Pensioenmemorandum van NN

    Wij presenteren alvast een Pensioenmemorandum dat de basis van ons pensioenstelsel wil herzien voor een toekomstbestendige aanpak. Een opvallend voorstel is de afschaffing van de pensioenleeftijd ten gunste van een systeem gebaseerd op loopbaanjaren. ‘Met een focus op 45 loopbaanjaren krijgen individuen de vrijheid om zélf hun pensioenleeftijd te kiezen, maar met financiële stimuli die aansluiten bij hun arbeidsverleden. Wie meer arbeidsjaren presteert, moet àltijd een hoger pensioen krijgen’, klink het.

    Daarnaast pleiten we voor een herziening van gelijkgestelde loopbaanjaren, waardoor de relatie tussen arbeid en pensioensopbouw helderder wordt. Dit gaat hand in hand met een hervorming van de berekening van de huidige pensioenen, met als doel een eerlijkere verdeling van lasten tussen verschillende generaties, en om een betaalbaarder pensioenstelsel voor de toekomst te garanderen.

    Deel dit artikel