5 belangrijke vragen over het zelfstandigenpensioen beantwoord

Als zelfstandige met pensioen gaan ziet er net iets anders uit dan wanneer je als werknemer in dienst bent. Bart Chiau is pensioenexpert bij NN. Hij ontleedt het zelfstandigenpensioen en vertelt hoe je dat bedrag kunt spekken.

gettyimages_992001492.jpg
In dit artikel

    1. Uit welke pijlers is mijn zelfstandigenpensioen opgebouwd?

    Bart Chiau: “Net als bij werknemers bestaat een zelfstandigenpensioen uit vier pijlers. Eerst en vooral is er het wettelijk pensioen van de overheid. Dit wordt betaald met de sociale bijdragen die worden ingehouden op het loon van de werkende bevolking. De tweede pijler is alles wat je binnen je beroepsactiviteit opzij zet. Als zelfstandige kan dit bijvoorbeeld een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) of een Individuele Pensioentoezegging (IPT) zijn. De derde pijler is wat je privé spaart met fiscaalvoordeel. Je pensioensparen en langetermijnsparen, dus. De vierde pijler, ten slotte, omvat alles wat je privé opzij zet zonder fiscaal voordeel. Je spaarboekje, je effectenrekening, vastgoed, cryptobeleggingen … Samen vormen die vier pijlers je pensioen.”

     

    2. Staat me als zelfstandige sowieso een laag pensioen te wachten?

    “Wat die eerste pijler betreft, liggen de pensioenen van zelfstandigen in realiteit inderdaad lager dan die van werknemers en ambtenaren, ook al werd de berekening van het zelfstandigenpensioen intussen gelijk getrokken met dat van werknemers. Uit cijfers van Statbel blijkt dat het bruto pensioen van een zelfstandige in 2023 gemiddeld 1.156 euro bedroeg. Een gemiddeld gepensioneerd koppel spendeerde datzelfde jaar echter 2.852 euro per maand . Met een zelfstandigenpensioen alleen kom je er dus niet. Daarnaast zijn veel zelfstandigen het gewoon dat hun wagen, telefoon en andere kosten op naam van de zaak staan, maar ook die moet je na je pensioen als privépersoon betalen. Wie van zijn 65 tot 90 jaar elke maand duizend euro meer wil spenderen dan hij of zij als wettelijk pensioen ontvangt, heeft in totaal dus meer dan 300.000 euro nodig.”

     

    3. Hoe spaar ik het best een appeltje voor de dorst bij elkaar?

    “Zowel in de tweede, derde als vierde pijler kan je op tal van manieren een extra spaarpot aanleggen. Met het VAPZ, bijvoorbeeld. Als je een vennootschap hebt, zou ik ook een Individuele Pensioentoezegging (IPT) overwegen. Je vennootschap spaart dan voor jouw pensioen en krijgt er een belastingvermindering voor terug. Op de wettelijke pensioendatum draag jij zelf nog maar tien procent belasting af op die spaarpot, verhoogd met sociale bijdragen. Ga je op vervroegd pensioen, dan is de belasting wel iets hoger.”

    “Hoeveel je in zo’n IPT mag sparen, wordt met een moeilijke formule berekend. Kort gezegd mogen je wettelijk en je aanvullend pensioen samen maximaal 80 procent van je laatste brutoloon bedragen.”

     

    4. Op welke leeftijd begin ik als zelfstandige best aan mijn pensioen te denken?

    “Ik zeg: zo vroeg mogelijk. Jonge ondernemers die nog bij hun ouders wonen, kunnen vaak makkelijk aan pensioensparen doen. Des te vroeger je eraan begint, des te groter de spaarpot die je opbouwt. Als je een paar jaar later kinderen krijgt en een huis koopt, kan je het pensioensparen even pauzeren om het later weer op te pikken. Ook een VAPZ is interessant voor jonge zelfstandigen vanwege het fiscaal voordeel. Van zodra je een vennootschap hebt, moet je zeker een IPT overwegen. Wie een VAPZ of IPT afsluit kan hier ook een invaliditeits- en overlijdensdekking aan toevoegen. Verzekeringen die nog al te vaak vergeten worden, maar onmisbaar zijn om je inkomen, je vermogen en bovenal je dierbaren en je zaak te beschermen, mocht je arbeidsongeschikt worden of zelfs sterven.”

     

    5. Hoe kan ik op latere leeftijd nog een tandje bijsteken voor een beter pensioen?

    “Het is nooit te laat om aan pensioensparen te doen. Voor je IPT kan je zelfs retroactief je premies storten. Backservice, heet dat. Op die manier kan je ook stortingen doen voor de jaren waarin je nog geen vennootschap had. Zo kan je met één of meerdere grote premies je pensioen opkrikken. Zorg er verder voor dat je weet hoe je ervoor staat. Doe de gratis Zelfstandigenscan op onze website en vergelijk hoe jij het op vlak van pensioenvoorbereiding doet ten opzichte van andere zelfstandigen en bereid je voor op later. Ga ook langs bij een onafhankelijke verzekeringsmakelaar in je buurt. Die kan je het juiste advies geven. Pensioenen en fiscaliteit kunnen soms erg technisch zijn, waardoor de hulp van een expert ter zake een wereld van verschil maakt.”

     

     

    Deel dit artikel