Preventie moet centraal staan, ook bij zelfstandigen. Het beleid kan helpen. Een aanvullend pensioenplan zorgt ervoor dat de levensstandaard van een zelfstandige na zijn pensionering niet te veel afwijkt van die ervoor. De zelfstandige kan aan zijn pensioenplan een verzekering Gewaarborgd inkomen koppelen die tussenkomt wanneer de zelfstandige uitvalt. Vergelijk het met een brandverzekering, die ook pas tussenkomt als het kwaad geschied is. Beide verzekeringen zijn noodzakelijk, maar daar stopt de vergelijking. Brandpreventie is de norm geworden. Bij mentale gezondheid is preventie echter ver te zoeken. Het aanvullend pensioen kan hier zeker bij helpen. De sleutel zit in het opgebouwde kapitaal van het pensioenplan.
Financier loopbaanpauze voor zelfstandigen met aanvullend pensioen
Vandaag kan je al een voorschot opnemen van je pensioenplan voor een vastgoedinvestering. Wij stellen voor om dit uit te breiden tot loopbaanpauzes. Een zelfstandige kan zo momenten in zijn loopbaan inplannen om de batterijen terug op te laden, het evenwicht met het familieleven te herstellen, of om iets nieuws te leren. Dit zal een zelfstandige energie geven om weer enkele jaren voluit te gaan. Deze geplande aanpak is beter dan plots te uit te vallen voor enkele maanden met een burn-out. En ook voor de overheid is dit beter.
Wie een loopbaanpauze, een sabbatical, (gedeeltelijk) financiert met zijn aanvullend pensioen, moet wel aanvaarden dat hij wat later met pensioen kan gaan. Een zelfstandige zal dit doen. 80% werkt vandaag al tot zijn 65ste of later. De wetgever moet het mogelijk maken dat pensioenrechten opbouwen en aanvullend pensioensparen ook na de wettelijke pensioenleeftijd kunnen.
Met deze ingrepen vorm je een beleid dat gericht is op vergrijzing om tot een beleid dat elke levensfase wil optimaliseren.
En ja, uiteraard zal dit gepaard met de nodige controlemechanismes. Maar dat mag geen rem betekenen om de geesten te laten rijpen en het debat erover te beginnen, want die burn-outs, die verdwijnen niet zomaar.
Frank Eijsink, CEO van NN
Bart Chiau, Professor Faculteit Economie, UGent
Colin Sanders, Wetenschappelijk medewerker, UHasselt