Beantwoordt deze pensioenhervorming aan uw verwachtingen?
Helemaal niet. Naar mijn mening gaat het hier niet om een hervorming, maar om een akkoord over de pensioenen. Met dit akkoord heeft de regering niet gereageerd op de grote uitdaging om de groei van de pensioenuitgaven in de hand te houden. In feite is het tegendeel waar: het akkoord bestaat er juist in deze uitgaven te verhogen.
Bovendien had de regering verklaard dat zij de arbeidsparticipatie tot 80% wilde verhogen. Om dit te bereiken moeten concrete maatregelen worden voorgesteld om deze toename mogelijk te maken. Ik denk met name aan de verhoging van de arbeidsparticipatie van vrouwen, omdat die het laagst is, of aan de invoering van concrete maatregelen voor oudere werknemers. Voorlopig zijn deze maatregelen nog niet opgenomen in het door de regering bereikte akkoord. Vandaag de dag heeft 80% van de werknemers de arbeidsmarkt al verlaten voordat zij met pensioen gaan: ofwel omdat zij met ziekteverlof zijn, ofwel omdat zij een eindeloopbaanregeling hebben. Mensen wachten niet langer om hun pensioen op te nemen alvorens de arbeidsmarkt te verlaten. Het zal dan ook moeilijk zijn om de arbeidsparticipatie te verhogen door deze regelingen, die mensen ertoe aanzetten eerder te stoppen met werken, te handhaven. Ik denk ook niet dat een symbolische pensioenbonus mensen zal motiveren om langer te werken.
Ik ben echter verheugd over één ding dat in het debat over de hervorming is veranderd: we beginnen eindelijk meer over carrières te praten en minder over leeftijd. Wij moeten ophouden ons te concentreren op de pensioenleeftijd en ons concentreren op de duur van de loopbaan.
Na de zomer zal de regering opnieuw bijeenkomen. Aan wat verwacht u zich dan ?
Ik hoop dat tijdens deze vergaderingen echte maatregelen op tafel zullen worden gelegd en dat een echte hervorming zal plaatsvinden. Als de pensioenhervorming doorgang moet vinden, moet dat voor de jongeren gebeuren. We moeten aan hen denken, niet aan degenen die al met pensioen zijn. Pensioenrechten moeten worden gegarandeerd en veiliggesteld voor mensen die pas beginnen op de arbeidsmarkt.
Wat is volgens u het risico en het effect van een langer leven op het pensioen?
Naar mijn mening zou het een drievoudig sneeuwbaleffect zijn. Het gemiddelde pensioenniveau wordt verhoogd (en dat is wat deze hervorming doet), terwijl het aantal gepensioneerden toeneemt en het aantal gepensioneerden langer leeft. Het effect van deze combinatie van factoren zal zijn dat de gemiddelde pensioenperiode geleidelijk gelijk zal worden aan de periode van de bijdragen. Men zal dus minder lang bijdragen dan de tijd dat men de uitkering ontvangt. Deze situatie is niet houdbaar voor ons economisch systeem.
Als je meer wilt weten over het standpunt van NN over de pensioenhervorming en de gevolgen die een langere levensduur zou hebben voor ons pensioenstelsel, lees dan hier de pensioennota.
