Wat is een bankmakelaar?

Hoe komt het dat de bankmakelaar pas in 2006 ontstaan is? Dat heeft te maken met een wetswijziging in dat jaar. Voordien waren bancaire tussenpersonen verplicht om in een exclusief kader met één bank samen te werken. Sinds die wet kan het dus ook anders. Echt populair is het beroep vooralsnog niet in België. Op dit moment telt ons land een tiental bankmakelaars.

In verzekeringen bestaat het onderscheid tussen exclusieve en niet-exclusieve bemiddelaars al jaren: daar heb je enerzijds de verzekeringsagent, die verbonden is aan één verzekeringsmaatschappij, en anderzijds de verzekeringsmakelaar, die het rondje van de verzekeraars kan maken. Net deze onafhankelijkheid spelen de verzekeringsmakelaars uit als troef: ze garanderen hun klanten de beste oplossing, wat ook de behoeften zijn.

Hoe ben ik als klant van een bankmakelaar beschermd?

Eén van de belangrijkste discussies voorafgaan aan de wetswijziging betrof de bescherming van de klanten van de bankmakelaars. Bij een bankagent is het immers eenvoudig: de aansprakelijkheid wordt uiteindelijk gedragen door de bank, die zelf haar agenten zal controleren. Gaat er iets mis, dan draait de bank dus zelf op voor de problemen en kan de klant daar dus terecht.

Maar wat met de bankmakelaar? Welke garanties kan die de klant bieden? Welnu, dat zijn er wel wat. Eerst en vooral kan je niet zomaar bankmakelaar worden. Je moet je als dusdanig inschrijven bij de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen, die het toezicht uitoefent. Bovendien moet je garanties kunnen voorleggen over je integriteit en je vakkennis (opleiding). Met andere woorden, als je niks van bankzaken kent, word je niet in enkele minuten een bankmakelaar.

Voorts is er nog de financiële draagkracht die een bankmakelaar moet kunnen bewijzen. Dat gebeurt aan de hand van een bankwaarborg. Ten slotte is elke bankmakelaar verplicht om een beroepsaansprakelijkheidsverzekering te onderschrijven.

Tegelijk bank- en verzekeringsmakelaar?

Zoals er in de categorie van bancaire tussenpersonen (bank)agenten en (bank)makelaars bestaan, is dat in de wereld van de verzekeringstussenpersoon het geval: daar vinden we verzekeringsagenten en –makelaars. Maar welke statuten kan zo’n tussenpersoon combineren?

Een bankmakelaar biedt bank- en beleggingsdiensten aan, maar kan dit combineren met een aanbod van verzekeringsproducten, zolang er voor de consument maar een duidelijk onderscheid is . De tussenpersoon doet dit ofwel als verzekeringsagent, ofwel als verzekeringsmakelaar. In het eerste geval bevat zijn gamma bank- en beleggingsproducten van verschillende banken, maar verzekeringsproducten van slechts één verzekeraar. Combineert hij echter het bankmakelaarschap met het statuut van verzekeringsmakelaar, dan heeft hij zowel voor de bank- als voor de verzekeringsproducten de vrije keuze tussen verschillende financiële instellingen. Met andere woorden, een bankmakelaar kan ook tegelijkertijd verzekeringsagent of verzekeringsmakelaar zijn.

De combinatie bankmakelaar-bankagent is uiteraard niet mogelijk, aangezien de een met verschillende financiële instellingen mag werken en de andere aan één instelling verbonden is. Een contradictie die niet op te lossen valt. Die cumul is dus onmogelijk, net zoals de combinatie verzekeringsmakelaar-verzekeringsagent.

Voor de volledigheid geven we nog even mee dat verzekeringsmakelaars vaak ook bankagent zijn. Ze bieden dan verzekeringsproducten aan van verschillende maatschappijen en bankproducten van één bank.

Verplicht werken zonder cash

Een bankmakelaar mag geen cash geld ontvangen of aan zijn klanten meegeven. Hij moet met andere woorden cashless werken. Concreet, als u uw geld vooral op een zicht- en spaarrekening wil beheren, en u in dat kader heel wat cash stortingen en afhalingen doet, dan kunt u bij een bankmakelaar niet zoveel gaan doen.

Dat betekent echter niet dat de bankmakelaars geen groot klantenpotentieel hebben. Wie opteert voor het statuut van bankmakelaar heeft er immers absoluut geen probleem mee om cashless te werken. Hij profileert zich immers niet als een traditioneel bankfiliaal, maar eerder als een persoonlijk adviseur voor beleggingen, vermogensoverdracht, pensioenopbouw en successie. Alle geldtransacties die daarbij nodig zijn, verlopen giraal. Bovendien proberen ook banken om de vele cash transacties te beperken. Denk bijvoorbeeld aan de inzet van selfbanks en automaten. Deze cashless werking de bankmakelaar dan ook het voordeel dat hij niet aan de zware en dure veiligheidseisen moet voldoen die voor een traditioneel bankfiliaal vaak wel noodzakelijk zijn.