Iedereen droomt van een financieel onbezorgde oude dag. Over het wettelijk en aanvullend pensioen doen evenwel veel wilde verhalen de ronde. Wij legden 7 essentiële vragen voor aan Prof. Dr. Yves Stevens (KU Leuven), een absolute specialist inzake pensioenen.
Yves Stevens: Tegen eind 2024 komt er een wettelijk minimumpensioen van € 1.500 per maand. Dit zal gefinancierd worden door de toekomstige generaties, net zoals de huidige werkenden dat doen voor de gepensioneerden vandaag. Opgelet, het bedrag van € 1.500 geldt enkel voor wie 45 jaar gewerkt heeft. Wie minder loopbaanjaren telt, zal een prorata-deel hiervan krijgen. Wie minder dan 30 jaar gewerkt heeft, heeft geen recht op een wettelijk minimumpensioen. Het gaat voor alle duidelijkheid om een nettobedrag. Het minimumpensioen geldt trouwens ongeacht het statuut. Zo krijgen vandaag 70% van de zelfstandigen een wettelijk minimumpensioen. Verwacht wordt dat dit in 2024 zal stijgen tot 90%.
Yves Stevens: Op zowat 40% van de groepsverzekeringen wel. In de praktijk hebben we uitgezocht dat 12,6% van de aangeslotenen een negatieve invloed op hun groepsverzekering zal ondervinden. In die zin dat hun aanvullend pensioen lager komt te liggen, omdat ze onder een bepaald plafond blijven. Bij groepsverzekeringen is het trouwens vaak de werkgever die de premies volledig of voor een groot deel betaalt. Die werkgever zal dus in bepaalde gevallen minder moeten betalen voor de groepsverzekering. Wie die negatieve impact wil wegwerken, kan dit bekijken met zijn werkgever.
Yves Stevens: We merken dat sommige mensen die op een bepaalde leeftijd gekomen zijn en hun huidige job niet meer zien zitten, toch hun wettelijk pensioen nog niet kunnen opnemen omdat ze onvoldoende jaren gewerkt hebben. Vaak veranderen die mensen dan nog van job voor die laatste jaren. Ons pensioensysteem bevat vandaag echter geen bonus die groot genoeg is om dergelijke mensen langer aan de slag te houden dan ze echt willen.
Ook gebeurt het dat mensen in zo’n situatie proberen om van bepaalde hobby’s (bijvoorbeeld tuinieren) een zelfstandige activiteit te maken. Ten slotte is het, als je eenmaal met pensioen bent, perfect toegelaten om naast je wettelijk pensioen nog een mooi bedrag bij te verdienen.
Yves Stevens: Het principe van een bijdrage van 3% op de loonmassa staat inderdaad vermeld in het regeerakkoord. Maar de vraag is hoe men dit wil bereiken. Bij de werknemers lijkt dat eenvoudig, maar het dossier over de harmonisering tussen de statuten van arbeiders en bedienden steekt hier stokken in de wielen. Gemiddeld bedraagt de bijdrage voor arbeiders slechts 1,8%, zodat het niet evident is om snel naar 3% te gaan. Voor zelfstandigen is dit eenvoudiger en zou dit bijvoorbeeld kunnen via het VAPZ. Maar wat blijkt? Van de 1 miljoen zelfstandigen in ons land hebben er slechts 349.000 een VAPZ afgesloten. Een veralgemening zou dus ook inhouden dat je tot een vorm van een verplicht aanvullend pensioen komt. Niet evident vandaag.
Yves Stevens: Voor werknemers en zelfstandigen bestaat er in ons land een echtscheidingspensioen. Voor ambtenaren is dat niet zo. Op myPension.be kan je zien hoeveel dat echtscheidingspensioen in jouw situatie bedraagt.
Daarnaast is er een impact op de aanvullende pensioenen, al speelt het familiaal vermogensrecht ook een rol. Als je getrouwd bent in het wettelijk stelsel, dan heb je recht op de helft als je partner een aanvullend pensioen heeft en jij niet. Ben je getrouwd met scheiding van goederen, dan wordt een aanvullend pensioen beschouwd als een eigen goed. In dat geval kan je enkel nog een bijkomende alimentatie krijgen, al moet je die via de rechtbank afdwingen.
Yves Stevens: In principe niet, want deze periodes worden gelijkgesteld met gewerkte periodes. maar er is een onderliggende problematiek: vandaag zijn meer dan 400.000 Belgen arbeidsongeschikt of invalide. Bij drie kwart daarvan is de oorzaak van psychische aard. Dit zal natuurlijk in de toekomst een budgettaire impact hebben. Dit is een echt maatschappelijk probleem.
Yves Stevens: In het Belgische pensioenrecht wordt enkel rekening gehouden met gehuwden. Als je niet getrouwd bent, kan je dus nooit pensioenrechten openen via je partner. Niet bij een echtscheiding en evenmin bij overlijden. Ook wie wettelijk samenwoont, heeft op dit vlak geen rechten. Op pensioenvlak is er dus een groot verschil tussen gehuwden en feitelijk of wettelijk samenwonenden.
Ontdek hier de groepsverzekeringen van NN.
Lees er alles over in onze heldere pensioenspaargids.
Alles wat je moet weten over pensioensparen
Uitschrijven in één klik.
Door je inschrijving geef je toestemming om deze nieuwsbrief maandelijks te ontvangen. Meer info vind je in onze privacyverklaring.
